Ouder worden gaat vaak gepaard met een beetje vergeetachtigheid.

Vergeetachtig of geheugenverlies?

4 uit 5 - 500 beoordelingen

Ouder worden gaat vaak gepaard met een beetje vergeetachtigheid. Dat is heel normaal. Maar hoe weet je of je alleen vergeetachtig bent? En wat is het verschil precies tussen vergeetachtigheid en geheugenverlies? Daarover meer op deze pagina.

Verschil vergeetachtigheid en geheugenverlies

Soms vergeet je weleens wat. Iemand heeft zich net voorgesteld, en je bent zijn of haar naam alweer vergeten. Of je loopt net richting de huiskamer om iets te pakken, maar bent alweer vergeten wat dat was. Het antwoord zit dan nog wel ergens in je geheugen, maar je komt er simpelweg even niet op. Vlak na het ‘vergeetmoment’ kun je je het weer herinneren. Dit wordt ook wel vergeetachtigheid genoemd.

Vergeetachtig zijn is normaal, vooral bij het ouder worden. Het geheugen werkt dan steeds iets minder goed, maar je wordt niet belemmerd in je dagelijkse bezigheden. Zo kun je nog probleemloos je werk doen en huishoudelijke taken verrichten.

Bij geheugenverlies zit het antwoord niet meer in je geheugen. Je komt niet meer op de naam van iemand die je sinds kort hebt leren kennen en na verloop van tijd herken je diegene niet meer. Deze informatie komt niet meer terug. Vaak treden er ook andere verschijnselen op, zoals de weg niet meer kunnen vinden, moeizame gesprekken voeren en anders reageren dan je gewend bent. Dit kan duiden op dementie. Lees verderop in het artikel meer over dementie.

Oorzaken vergeetachtigheid

Vergeetachtigheid is tijdelijk van aard. Mogelijke oorzaken zijn:

• Stress: veel zorgen kunnen je hoofd zo vol maken dat je als het ware geen andere informatie meer kunt opslaan.
• Leeftijd: hoe ouder je bent, hoe meer het geheugen achteruit gaat.
• Weinig prikkels: als je geheugen niet wordt uitgedaagd en dus niet gestimuleerd wordt om te werken, kan de functie ervan afnemen.
• Te weinig vitaminen of vocht: krijg je te weinig vitaminen of vocht binnen, dan kunnen je hersenen minder goed gaan werken.
• Medicijnen: sommige medicijnen geven vergeetachtigheid als bijwerking. Het gaat dan vaak om slaapmedicatie of een combinatie van verschillende medicijnen.
• Aandoeningen: bepaalde aandoeningen kunnen vergeetachtigheid veroorzaken, zoals een traag werkende schildklier of een infectieziekte.

Oorzaken geheugenverlies

Geheugenverlies is een symptoom van dementie. Er bestaan veel verschillende vormen van dementie en vaak is de oorzaak niet precies bekend. Factoren die vaak een rol spelen in de ontwikkeling van dementie zijn:

• Weinig lichamelijke beweging
• Weinig mentale activiteit
• Veel overgewicht
• Diabetes
• Hoge bloeddruk
• Nierschade
• Roken

Andere weinig voorkomende oorzaken van permanent geheugenverlies zijn hersenletsel en hersenschade, bijvoorbeeld door veelvuldig gebruik van alcohol (Korsakov).

Heb ik dementie?

Beginnende dementie kun je herkennen aan de volgende tien symptomen:

1. Vergeetachtigheid: dit kenmerk komt veel voor bij dementie. Bij dementie vergeet je onder andere nieuwe informatie en belangrijke herinneringen uit het verleden.
2. Belemmering dagelijkse handelingen: dagelijkse handelingen gaan minder goed, zoals de administratie die niet meer goed wordt bijgehouden of het doen van boodschappen dat moeizamer gaat.
3. Spullen kwijtraken: je kunt spullen op ongewone plekken leggen. Denk bijvoorbeeld aan een portemonnee in de oven of een boek in de koelkast.
4. Vergissen in tijd en plaats: je raakt vaak sneller de weg kwijt en weet niet meer waar je je bevindt. Ook heb je minder besef van tijd.
5. Verandering in gedrag en karakter: je kunt plotselinge stemmingswisselingen hebben en je verward, depressies, achterdochtig of angstig gedragen. Je kunt ook ineens dingen anders doen dan vroeger.
6. Taalproblemen: Je krijgt vaak meer problemen met taal door het vergeten van woorden en namen. Je vergeet vaker wat je wilde zeggen en herhaalt onnodig informatie.
7. Minder sociale activiteiten: met dementie kunnen sociale activiteiten steeds lastiger worden. Zo gaat onder andere het voeren van een gesprek moeizamer en je bent vaak sneller moe.
8. Minder beoordelingsvermogen: je kunt situaties lastiger inschatten dan vroeger. Zo kun je bijvoorbeeld niet meer goed inschatten welke boodschappen je wel en niet nodig hebt, en hierdoor te veel geld uitgeven.
9. Visuele problemen: je hersenen kunnen dingen die je ziet minder goed gaan verwerken, waardoor je bijvoorbeeld een afstand minder goed kunt inschatten.
10. Onrustige indruk: je wordt onrustiger. Hierdoor heb je meer behoefte om te lopen en lijkt het alsof je steeds aan het opruimen bent, iets zoekt of iets moet doen.

Neem contact op met de huisarts als er problemen ontstaan in het dagelijkse leven die het gevolg kunnen zijn van dementie. Om te kunnen bepalen of je dementie hebt, wordt via de huisarts of een andere specialist onderzoek gedaan.

Meer informatie

Maak je je zorgen over jouw geheugen? Met de geheugentest van Alzheimer Nederland krijg je inzicht in de mate van vergeetachtigheid. Wil je meer lezen over vergeetachtigheid? Lees hier meer over de aandoening vergeetachtigheid, met handige tips om het geheugen te ondersteunen.

Op Gezondheidsplein.nl kun je meer lezen over dementie. Zo vind je onder andere meer informatie over de soorten dementie, de diagnose en de behandeling van de aandoening.

Deze tekst is goedgekeurd door MD. Z. Bodalal, Arts-onderzoeker Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis

Auteur: Jacqueline van Kuler

Bronnen: Dementie.nl - Oorzaken dementie, Dementie.nl - Geheugenverlies, vergeetachtigheid of dementie, Dementie - Symptomen dementie, Hersenstichting, Geheugensteunpunt.nl, Thuisarts.nl, Alzheimer Nederland

Pagina laatst aangepast op 27 juni 2019