Heel soms kan uit verdachte moedervlekken huidkanker (melanoom) ontstaan.

- september 29, 2015

Pas op met verdachte moedervlekken

10 mei 2012

Bijna iedereen heeft moedervlekken. Heel soms kan uit verdachte moedervlekken huidkanker (melanoom) ontstaan. Waar moet je op letten?

De meeste mensen hebben er gemiddeld 20: moedervlekken. Het zijn licht tot donker gekleurde vlekjes of op de huid liggende plekjes. De kleur wordt gevormd door een plaatselijke concentratie van pigmentcellen (melanocyten). Het is niet precies bekend hoe moedervlekken ontstaan. Sommige moedervlekken zijn er al bij de geboorte, maar de meeste moedervlekken ontstaan tussen het 30ste en 40ste levensjaar. Moedervlekken zijn vaak erfelijk, maar mogelijk stimuleren ook verbrandingen door de zon in de jeugd de vorming van moedervlekken.

Kleine kans op melanoom

Bij elke moedervlek bestaat een heel kleine kans dat deze verandert in een melanoom, een vorm van huidkanker die ontstaat door ontspoorde pigmentcellen. Omdat melanomen snel kunnen groeien en uitzaaien, is het belangrijk om alert te zijn op veranderende moedervlekken. Het perspectief van mensen met melanomen is trouwens redelijk gunstig; ruim 90% van de mensen overleeft de eerste 5 jaar na de diagnose.

Naar de huisarts

Bijna iedereen gaat trouwens naar de huisarts na het ontdekken van een onregelmatigheid, zo blijkt uit de poll die op onze site stond. Van de mensen die de poll invulden, onderneemt 30% meteen actie. Tweederde kijkt het nog even aan en wacht af of de plek groter wordt of van vorm verandert. 1 op de 40 mensen doet niets, uit angst dat er iets ernstigs wordt ontdekt.

Onrustige moedervlekken

Er zijn verschillende soorten moedervlekken, onder te verdelen in gewone, goedaardige moedervlekken en onrustige moedervlekken. De laatste kunnen in sommige gevallen uitgroeien tot een plek met huidkanker, een melanoom. Het gaat om de volgende moedervlekken, in oplopend risico:

Kleine egaal bruine moedervlekken die bovenop de huid liggen. Dit zijn de meest gangbare. Er is een heel klein risico dat ze veranderen in een melanoom.
Kleine, aangeboren moedervlekken, meestal met donkere haren begroeid. Ook deze moedervlekken hebben een zeer laag risico, zeker als ze kleiner zijn dan 4 cm.
Moedervlekken die op latere leeftijd zijn ontstaan en vlak in de huid liggen (niet verheven) hebben een iets grotere kans om een melanoom te worden.
Vlak in de huid liggende, wisselend gekleurde moedervlekken (ook wel “atypische moedervlekken” genoemd) hebben iets meer (maar nog steeds een heel kleine) kans om in een melanoom te ontaarden.
Bij grote, aangeboren moedervlekken die minstens 8 cm groot zijn, bestaat een vrij grote kans dat ze zich tot een melanoom ontwikkelen.

Hoe herken je een melanoom?

Soms komen moedervlekken voor die geleidelijk of juist plotseling veranderen. Ze kunnen een ander uiterlijk krijgen of klachten gaan geven. De klachten hoeven niet meteen te wijzen op de ontwikkeling van een melanoom. Maar om risico’’s te voorkomen is het aan te raden je huisarts te raadplegen, als je een of meerdere van de volgende veranderingen in een moedervlek waarneemt.

Verandering van kleur: gehele of gedeeltelijke kleurverandering (donker of juist lichter)
Verandering van vorm: groter worden, of dikker, of grilliger vorm
Jeuk, steken of pijn aan de moedervlek
Bloeden van de moedervlek

Als melanomen in een vroeg stadium worden ontdekt en worden weggehaald is de kans dat ze uitzaaien klein. Hoewel er een verband is tussen onbeschermd zonnen en de toename van huidkanker, is niet aangetoond dat zonnebaden de kans op melanomen in moedervlekken vergroot.

Moedervlek met eczeem

Soms komen moedervlekken voor met eczeem. Deze zogeheten moedervlek van Meyerson kan jeuken door de eczeemreactie en is een reden om naar je huisarts te gaan. Meestal wordt de vlek met een ontstekingsremmende zalf behandeld, waarna de moedervlek beter kan worden beoordeeld. Vaak gaat het om een goedaardige moedervlek.

Moedervlek met kleurloze ring

Een zogenoemde halo moedervlek wordt gekenmerkt door een pigmentloze ring rond de moedervlek. De ontkleurde ring kan heel smal zijn, maar ook wel een paar centimeter groot. Deze vlekken moeten goed beschermd worden tegen de zon. Halo moedervlekken komen het vaakst voor bij kinderen en jonge volwassenen. Ze zijn bijna altijd goedaardig, maar het is verstandig om ze te laten beoordelen door een arts.

Auteur: Jan Willem Wensink
Bronnen: Medisch A-Z, Huidinfo, huidarts, KWF

Wist je dat?

Het aantal huidkankergevallen iedere 5 jaar toeneemt met 20 tot 30%? Regelmatige screening van de huid is zeer belangrijk. Via Prescan is het mogelijk om op grond van uitwendige verschijnselen een betrouwbare diagnose te stellen via een huidkanker onderzoek. Het vroegtijdig herkennen van kwaadaardige huidaandoeningen is van groot belang voor een juiste behandeling. Meer weten of afspraak maken?
Vraag een huidscreening aan!

- advertorial -

Lees verder

Verdachte moedervlekken

Moedervlekken

Melanoom

Zomerbruin zonder zon

Extreme zonkracht vraagt om voorzichtigheid

Waarom je moet genieten van de zon

De risico’s van zonnebankgebruik